Flagstaff leh Grand Canyon Zinna

Pum Khan Pau
Post-Doctoral Fellow, Arizona State Univesity, USA

Phoenix Zomi Innkuan makaite vaihawmna tawh Arizona mal lama om Phoenix panin tai 140 (miles) gamlatna Flagstaff khua ah May 15, 2015 nitakin Zomite vehna ka nei uh hi. Tuani pen guah zu citciata, ahih hangin guahzu nuai ah mawtaw thum tawh mi 16 ka pai thei veve uh hi. Nasem kuan vive nitaklam hong ciah baihin minamte itna hangin tuabangin a kalsuan mite thupi kasa hi. Nitaklam nai 5:30PM a ding khia pen nai 7:30PM in ka tung uh hi.
    Phoenix khuapi pen zanggam gamkeu mahmah mun ahi hi. Ahih hang Flagstaff pen 7000 ft a sang mualtung khua hi-a, singkungte hing sitsetin khuahun vot mahmah na mun hi. Flagstaff khua gol dan 63.86 sq. miles hi. Milip 68,667 (2013) teng hi. Flagstaff khua min pen ni dangin Boston panin scouting party khat in America gam suahtakna kum za khat (centennial) cin ni July 4, 1876 in Second Boston party phawkna dingin Ponderosa Pine flagpole a bawlna uh panin hong piang hi. Hih khua panin leitungah kuam thupi minthang mahmah Grand Canyon tai 74 (miles) gamla-a, mawtaw tawh nai 2 sung phial paina hi.
    Flagstaff ah Zomi inn nih om hi. Pa Lian (Khual Theih Lian, Pimpih khua) leh Suon Thang Mate (Tamu khua) ahi uh hi. Pa Lian-te nupa in a nau/tute nih om pih a, Suon Thang pen Thang Sei tawh om hi. Tua nitakin Pa Lian-te innkuan in ko a pai teng mi 16 ann lim mahmah tawh hong vak hi. Ngasa, vatawtsa leh meh nam tuamtuam limtakin na bawl uh a, gilvahtakin ann nek khit ciangin nitak kikhopna ka nei uh hi. Kikhopna ah ken thugenna ka nei hi. Kikhop man ciangin ka paipih lawmte nai 10:00PM pawlin Phoenix ah ciah kik uh hi. Kei leh Peter Mung zingciangin  Grand Canyon en nuam ka hih manun ka giak uh hi. Tua nitakin Pa Lian in ‘Siapa iPad na neita hiam?’ ci-in ong donga, ken zong ‘nei nai keng’ ka ci hi. Tua ahih leh zingciang zingsang sai a kihon ciang va lei ni, Grand Canyon I pai ciangin zong kizangpah thei dinga, India ah zong na zat theih ding leh lei ni, hong ci hi. Tua ka thuzak pen uploh ding lah a tak himawk ven, hampha lua ding hita veng e, ci-in ka lungtang tawng ah kipahna lianpi ka nei hi. Tua zanin kei Suon Thang-te omna Motel ah ka giak hi. Suon Thang leh Thang Sei in Sushi sem uh hi.
    May 16, 2015 zingsangin Suon Thang tawh breakfast ka nek zawh uh ciangin amau nasemin kuan hi. Nai 10:00 AM pawlin Pa Lian ka motel tunna ah hong pai hi. Aman computer zuakna ah hong vakpih a, iPad Air 64 GB khat hong leisak hi. iPad pen computer zuakna ka pai khak ciangin ka velvel, ka etet hi-a, ahih hangin a sum dingin a sap manin ka leiloh hibek hi. Tua banga ka van deih khat Pa Lian tung panin letsong ka ngah ciangin ama kiangah ‘Pa Lian aw, sialpi nong gawh bangin ngaihsun ing, ka lungdam mahmah hi’, ka ci hi. Tua pan inn ciahin ann ka ne uh hi.

Grand Canyon Paina
Nai 11:00 AM in Pa Lian mawtaw tawh mi 4 (Pa Lian, Peter Mung, Thang Sei leh kei) Grand Canyon en dingin ka pai uh hi. Flagstaff leh Grand Canyon kikal tai 74 (74 miles) gamla hi. Kaibab National Forest tawnin ka paina uh ah mualtung vuk na pak phengphang hi. Taksing lakah vuk pak etlawm mahmah hi. Tua forest kuampi ka nawk khit uh ciangin pi 8000 (ft) bang a sangna mun ah zanggam lianpitak na om demdam leuleu hi. Tua mun ah bel vuk kimulo hi. Mualtung nangawn ah lampi hoih lua ahih manin mawtaw speed 60 mls/hr tawh kitai thei hi. Nai khat val ka pai khit uh ciangin khawlmun khat ah zuntha dingin ka khawl uh hi. Tua mun ah van tuamtuam zong kizuak hi. Cowboy puan, lukhu, leather jacket leh a tuamtuam (Lengtong Kam Khen deih namte pawl) kizuak hi. Pa Lian in leather jacket na velvel a, ama ading leinuam ka sak leh a den ciang Siapa hih khat kiteh sin aw Grand Canyon phawkna dingin lei ni, ong ci hi. Kei zong a man ka et leh tam mansa ka hih manin kisuangin Pa Lian tam man lua hilo maw, ka cih leh a man bel phamawh kei ee, ong cih ciangin ka kiteh hi. Jacket vom hoih mahmah nem niknek khat ong leisak leuleu hi. Lungdam luat ciangin lungdam thu gen ding zong kisiamlo zezen hi. Lungdam luat lohna ah lungdam thu ut dandanin kigen thei lel a, lungdam luat ciangin lungtang tawng in a gen nop bangin kigen kha thei hetlo citciat se hi. Kei zong ka jacket silhlai suah in a thak tawh ka laih lian a, a lui pen plastic bag tawh ka khai hi. Hih bang thuphate ngah dingin kilametna nei hetlo kimlai ka ngah ciangin Topa hong itna mah thupi kasa hi. Topa in kei adingin mite zangin na sem hitah cih hong phawksak hi. February kha in Tulsa ka pai laitak mite leather jacket silh ka muh ciangin hoihsa, kilawmsa-in kei zong ka et bawl pian hi. Ka lunggulhna a tangtunna dingin Topa in Pa Lian lungsimah nasem ahih lam ka phawk hi. Hong piakhia innkuan ading thupha tampi a sanna dinguh ka deihsak hi.
    Tua khawlmun panin minute 30 paikikin Grand Canyon lutna kongpi (gate) ka tung uh hi. Gate lutna ding ah mawtaw lampi 5 khawng om a, tua dimin mawtaw lut nuam kigual diudeu hi. Mawtaw neute a lut man $ 25 hi. Sum piak khit ciangin minute 5 bang tailut lai lehang Grand Canyon kitung phei pah hi. Parking lian mahmah mun 4 ka zon khit uh ciangin mawtaw koihna ding ka ngah nai kei lai uh hi. A tawpna ah mun khat ngahin mawtaw ka koih khit uh teh camera tawh ka diangkhe pah uh hi. Huih na vot mahmah hi.
    Grand Canyon pen kuam thukpi, zaipi, ken sangpipi omna hi-a, a dung sauna tai 277 (miles) hi-in a kuam zai dan a zai penpen mun ah tai 10 (miles) a neu penpen mun ah 600 ft hi. A thukna zong tai 1 (mile) a phakna om hi. Tua kuam taw ah Colorado river luang hi. Tua lui pen Colorado state a Rocky mountain panin hong kipanin California gulf ah lut hi. US galkap lui Major John Wesley Powell in 1800 bei kuan lamin Colorado lui dungzui-in a paipai leh hih kuampi mukhia hi. A dung sau mahmah ahih manin mawtaw tawh nai 3 bang paina hi, kici hi. Ko etna pen mitampi paina mun khat hi-a, view tuamtuam na om kawikawi hi. Tua kim teng paina ding shuttle bus om hi. Sum piak kullo-in mun tuamtuam kipai thei hi. Giahna mun (tourist lodge) tampitak om hi.  Et nopna mun teng ni khata zawh ding hilo hi.
    Tuani nitaklam nai 6:30 PM in Flagstaff ka ciah kikin nai 8:00 PM in ka tung uh hi. Thai annsai ah Peter Mung in ann hong taih hi. Kei Suon Thang ten ka giak kik hi. A zingciang zingsangin Suon Thang in Snowbowl a kici vukmual ah hong kahpih hi. Tai 7 (miles) khawng gamla hi. Skiing kimawlna mun hi-a, vuk tam mahmah hi. Flagstaff khua gei mah hi. Sun ciangin Pa Tung, Tungpi leh Peter Mung tawh Phoenix ka ciah uh hi. Nai 1: 30 in tungin Mandarin Buffet ah ann ne ding ka cih uh leh mi a tamluat manin packing sakin Pa Hau Mung te’n ka ne uh hi.
    Flagstaff khuamun leh khuahun Shillong tawh ka teh mahmah hi. Taksing tam a, khuamun siangtho sitset hi. Khua neu khat ahih hangin Northern Arizona University om a, vanlengtual zong nei uh hi. A khuamun leh khuahun dan Shillong tawh a kibat hangin lampi leh khantohnate bel teh ding hivetlo zel hi. Tua panin Phoenix paisuk leng, Shillong pan Guwahati pai mah kibang hi.

    Ka muh ngeiloh mun thakah hong tonpih leh leitung ah a minthang mahmah Ama bawlsa nate hong musak Topa Pasian hehpihna ka phat hi. 









































Comments

Popular posts from this blog

KA LAISIMNA LAMPI

Tools of Christian Missionaries