LA: Leitung Mong Khat Ka Paina
Pum Khan Pau
Post-Doctoral Fellow, Arizona
State University, USA
America gamah khuapi lianpen nihna
Los Angeles khuapi pen a tomin LA kici hi. Hih khuapi pen America tumlam
Pacific tuipi pangah om a, California state adingin mi tamna penpen mun ahi hi.
Gam 140 pan kipan minamte tenna LA ah kampau bekbek zong nam 224 om hi, ci-in
kiciamteh hi. 2014 Census ah LA milip 39, 28,864 pha hi. Tua lakpan mikang
tampen a, tua zah phial mah Hispanic/Latino om hi. Nidangin Tongva leh Chumash
kici Native American minamte teng masa hi. 1542 in Juan Rodriguez Cabrillo in
California simlam Spanish kumpi gam ukna sungah na koih hi. 1769 kumin
missionary Gaspar De Portola leh Juan Crespi-te LA na tung hi. 1821 akipan
Mexican ukna sungah om a, tua pen 1847 in Mexican-American War bei ciangin kilemna
om bangin America in ngah hi.
Kum 1910 in LA khuapi sunga Movie company 10 omte kigawmin Hollywood
hong piangkhia hi. Tua zawh kum sawm sungin leitunga film industry khempeuh
lakpan za ah sawmgiat in LA phualpi in nei hi. Tua ahih manin Hollywood in Ameircan
ngeina (culture) leh leitung khangnote nuntakna/ngeina bawl hi, ci-in
kingaihsun hi.
Phoenix leh LA kikal tai 372 (miles) gamla hi. Hih khuapi nihte a
zomtuah lampi pen I-10 (Interstate) kici hi. Car tawh nai 6 leh greyhound (bus)
tawh nai 7 val paina hi.
Ka
Khualzinna
Ka manga zong ka mat ngeiloh Los
Angeles ah ka zin theihna dan hih bang hi. Ka omna Phoenix khuapi-a om Phoenix
Zomi Christian Church pawlpi mi James Khat Pum leh Nempi in November 8, 2014 in
mopawi bawl hi. Tua mopawi ah kitenna neisak dingin LA panin hong pai Rev Dr
Chin Khua Khai, Pastor, Myanmar Full Life Mission Church tawh kimu-in ka kiho
uh ciangin siapa in kei laite zong na etnop om kha ding hiven hun na ngah ciang
hong zin in, ci-in hong zawn hi. Tua hunlai-in LA zin zawh dingin ka
ngaihsutloh hangin Pasian in a lampi hong honsak hun khat hong tung hi.
Ka omna panin gamla lualo ahih manin leilam kitawn leh khuamuhna zong
hiding cih ka ngaihsun hi. Online panin Bus ticket ka lei ciangin Pa Hau Mung
in ticket man hong piaksak sawnsawn hi. June 6, 2015 nai 11:50AM in LA zin
dingin Peter Mung in a car tawh Greyhound station ah hong kha hi. Greyhound
kici pen US ah bus service minthang khat hi. US gambup ah leilam tawnin hih
bus-te tawh kizin thei hi. 11:50 lianin
ka kipan uh hi. Ka paikhiat uh minute 5 khit pawl ciangin bus driver in speaker
zangin thuzaksakna nei hi. Greyhound ah a tuang khempeuh kong muak hi, a cih khit
ciangin lamkalah buaina a om kei leh LA pen nitak nai 7:10 PM in I tung ding
hi; mawtaw sungah a tuang khempeuh US dan tawh kituakin zu, zatep cihte kikham
hi; music ngai nuamte in headphone/earphone zat ding hi, ci-in a banbanin hong
gen hi. Lampi ah khawlna ding munte zong a banin gen hi. Tua bangin theihhuaite
hong pulak khit ciangin I-10 lampi tawnin ka kikhawhpah zanzan uh hi.
Greyhound bus sungah AC leh zun/ek
buk om hi. Phone charging na ding tutna nuai ah om hi. Lampi lah hoih mahmah,
tang mahmah ahih manin leilam khualzin nuammawhlo hi. Lamdang ka sak pen, bus
driver bek mah in mawtaw zui-a, station ah letmat sitna (ticket checking) leh
khualzinte (passengers) van guang/suah pen driver in sempah hi.
I-10 tawna Phoenix pan LA lam ka paina ah lam dung tengah mualneu, sing
omlo, suang vive tawh kidim mual kimu kawikawi hi. Ziat leh vei-a mual ka muhte
sau pai dedeuh leng gol tetek in ka thei hi. Tua mualte kikalah phaizang kuam om
a, tua pen I-10 lampi in tawn hi. Tua mualte Zogam a singtang/khamtung lobawlna
dinga kihalsiangte sangin zong kolhzaw hi. Sing om vetlo, a om sunsun zong
lingkung leh singkung tom litlet vive hi-a, tawm mahmah, vang mahmah hi. California
state lam ka naih uh ciangin tua mualte zong mualdung danin kizomin sang tetek gol
tetek hi.
Nai 2 val ka pai khit uh ciangin Colorado River kikana, tua pan gamlalo
ah Blythe kici khuaneu khat om in tua mun ah minute 15 kikhawl hi. Colorado
River pen Grand Canyon ka pai lai-in tua Canyon kuam thukpi taw ah a luang lui
hi-a, Colorado panin hong luang, Grand Canyon tawnin hong paisuakin Arizona leh
California gamgi khen a, California Gulf ah tuaksuk suak hi. Tua luitui siangin
dum dikdek hi.
Blythe ah ka khawl sungun sai (van zuakna) ah I duhtek lei-in kine hi.
Bus sung ka tuankik uh ciangin ka langkhat lama tu mivom khat kiangah tua sai
ngaknu hong pai vingvenga, na van guk hong la in, bang hang van gu na hiam? ci
hi. Tua mivom pan tawmvei a nial hangin a tawpna ah a van guk chocolate 2 a
ipsung pan hong lakhia hi. Mawtaw tuanpih pawlkhat in bangzah man hiam? buaisak
kei in ken piaksak ning, a cih hangin tua sai ngaknu in hih pen kuan piaksak
ding cih thu hinawnlo hi, van gu ahih manin palik (police) kisam hi, ci hi.
Mivompa zong hehlua-in hang gawp hi. Sawtlo nungin palik minih hong tun ciangin
mivompa sam khia uh a, a khut nunglamah sikkol bulhin thudotna nei hi. Tua
ciangin bus in paisan hi. Tua hangin minute 20 bang kizekai hi. Van zuakna ah
eima deihdan tek van kila-in tua pen counter ah sum kipia hi-a, mivompa in sum
pialo-in a paikhiat ciangin camera mai pan suakta tuanlo na hihtuak hi. Bus
driver pa in hih sai ah camera kikoih ahih manin I gamtat dan khempeuh ong mu
uh hi, ci hi. Tua mivompa pen Chocolate nih hangin thong a kiat khak ding ka
lauhpih hi.
Blythe panin San Bernardino ah ka khawlkik uh hi. Tua kikal ah Palm
Desert, Palm Spring cih khawng tawn phei in mualte na gol tektek hi. Tua mual
kuampi kikal ah valley lianpi om a, tua zui-a kipaipai ahi hi. Mun khatah
Windmill turbine tampitak na om a, zang leh mual ah kipei ngeingai in muhnop
hi. San Bernardino ka tun uh ciangin nai 5:00PM satta hi. Tua panin LA dong pen
khua kizom suaksuak hita hi. Riverside leh Ontario nawk phei-in Claremont ah
tomcik ka khawl kik uh hi. Tua pan paikikin El Monte ka tun uh ciangin kei tua
mun ah ka kum hi. Bus pen LA downtown dong pai hi. Tua mun ah Sia Khai in a car
thak liklek tawh ong dawn hi. Nitak nai 7:10AM hita a, nitum nailo hi. Huih na
vot pian ahih manin puantungsilh ka silh hi.
Sia Khai tawh a inn uh ka tun ciangin Siamah Cing (Sia Khai lawmnu) in
hong muak hi. Nitak ann nepah in tawl khat ka holim uh a, nai 11:30PM thungetna
nei-in ka lum uh hi. Sia Khai leh Siamah Cing in tanu nih leh tapa khat nei hi.
Nipini
Myanmar Full Life Mission Church ah
June 7 pen Nipini hi-a, tuani in Sia
Khai pawlpi Myanmar Full Life Mission Church ah kikhawm dingin zingsang nai
9:00 in ka kuan uh hi. Kikhopma-in biakinn a Sia Khai library a laite ka vel
hi. Kikhop pen nai 10:30 pawlin kipan hi. MFLMC pawlpi ah Kawlgam panin minam
tuamtuam kikhawm hi. English leh Kawl la kisa-a, English leh Kawlpau mah tawh
thu kigen hi. June 5 ni-in Sia Khai in Nipini
thugenna nong nei ding hiam? Kawlpau tawh hun kibawl ahih hangin Mangpau tawh
thugen zong kingah hi, ci-in email hong khak ciangin bangcih ding ci-in ka
dawngpah thei kei hi. Siapa in Nipini hun manpha hong piak lah ka lungdam
mahmah ven ahih hangin bang gen ding ka hiam? ci-in ka lungngai hi. Ahizongin
Topa deihna om hi-in teh ci-in Sia Khai kiangah hun hong zang ning ci-in ka
dawngkik hi. Tua ahih manin tua nipini biak kikhopna ah Rewriting History in ‘Green Pastures’ cih (Late 23:1-2 leh
Thuhilhkikna 7-9) thulu tawh thugenna ka nei hi. Topa hehpihna tawh
lungkimtakin hun ka zang thei hi. MFLMC pawlpi panin letsong ka ngahte lak pan
kum sawm phawkna a bawl uh hai (cup) zong hoih mahmah hi.
Hollywood
leh Santa Monica Beach ah
Kikhopna pan inn ciahin nitaklam nai
4 pawlin Sia Khaite nupa in Hollywood mun ah hong paipih hi. Universal Studio
kicihna munpi ah City walk kici khat om a tua takah ka pai uh hi. Mawtaw
parking a nuai panin ka zon tohtoh uh leh level 5 dong ah ka muh loh manun a
tungnung penpen (terrace) ah ka koih uh hi. Tua pan Hollywood movie bawlna
studio tuamtuam a nuai kuampi ah ka ensuk uh hi. City Walk ah mi na kiphu nainai
hi. Kei zong siapa leh sianu in man hong la kei hi. LA pai buang Hollywood zong
sikkha ing na cihna dingin cih deihsakna tawh hong paipih hamtang uh hi. Amau
adingin bel zin/mikhual khempeuh phial a paipihna uh ahih manin a lamdang
bangmah a om loh hangin kei adingin a thak vive hi-a, nuamsa-in hampha zong ka
kissa hi.
Hollywood panin Pacific tuipi gei Santa Monica beach ah ka pai uh hi. Santa
Monica ah mi tam mahmah hi. A sauna tai 3 a gold an acre 245 hi. Beach gei a
parking ah mawtaw dim zihziah hi. Tuipi tungah tai lang ding khawng a sau etna
ding lampi sing tawh kibawl a, tua tungah game kimawlna leh restaurant tampi om
hi. Tua beach ah ka om sungun khuamial ahih manin meitang zihziahte etlawm
mahmah hi. Tuipi leh tuipi kihualte a taktak ka muh patna hi.
Beach panin ka ciah uh ciangin Mang annsai ah Sia Khaite nupa mah in ann
hong nekpih sawnsawn hi. Kei hong deihsak manun amau zong gim mahmah uh hita
leh hong hanciampih mahmah uh ahih manin ka lungdam hi. Siapa pen kum 60 bang
cing khinta ahih hangin nosuah mahmah, cidam mahmah in thahat mahmah lai hi.
Aman mawtaw hawl ahih manin tua nitak bel inn ka tun uh ciangin a mel panin gim
mahmah hi cih ka mu hi. Hong itna uh leh hong deihsakna hang bekbek ahih manin
amau tungah ka lungdam mahmah hi.
June 8 zingsangin Sia Khai mah in ama sangkahna Fuller Theological
Seminary hong etpih hi. Fuller library leh a huangsung ka vel kawikawi uh hi.
Laibu zuakna panin Fuller ka paina ciamtehna ci-in laibu thum ka lei hi. Hih
seminary pen Zo minam sung panin kei theih pak ah Rev Dr Chin Khua Khai, Rev Dr
Gin Neih Thang, Rev Dr C.L Hminga, Rev Dr Mang Do Thang Rev Dr G K Nang-te in
doctorate degree a sinna uh ahi hi. Tua banah Rev Dr J M Ngul Khan Pau in hih
mun ah kumkhat sung sabbatical zangin Zomi
in Diapora for World Evangelism cih research a bawlna mun hi. Biakna lamah
makaite sangkahna sik kha ka hih manin angtang ka kisa hi.
June 8 nitaklam nai 1:00PM in Sia Khai in LA bus station ah hong kha kik
hi. Ama tapa Kimpi zong Freshno pai ding tawh hong kha khawm hi. Nitak nai
2:00PM in greyhound mah tawh ciahkikin nai 11:30PM in Phoenix ka tung hi. Lampi
ah traffic jam a om manin nai khat val zekai hi. Pa Hau Mung leh Pa Khual in
ong dawn a, lungnuamtakin inn ka tung kik hi. Ciahlam ciangin lampi ah ka muh
khat pen lamdung ah tai lang khawng kihalin call
box kici phone call theihna ding kikoih hi. Kamsiatna tawh accident leh
cihmawh tuak khat peuh a om leh tua phone zangin palik kisam thei hi.
Topa bawlsa mual leh guam lamdangte leh tuipite ka muh ciangin a bawl Pasian
thupina leh Ama liatna ka phawk semsem hi. Santa Monica beach ah ka om laitakin kei
leitung mong khat ah a om hi mawk veng ee, ci-in ka kingaihsun hi. Pacific tuipi langkhat lamah Asia gam om ahih manin leimong khat a ci kahi hi. Kei suahlam mipa tumlam ah ka pai theihna dinga hong vaihawmsak leh hong buaipih, hong zindo khempeuh Topa in
thupha tampitak hong pia hen. Hih bang na thupite mu-in Topa thupha ka ngahte
ka sim ciangin ka pa in hong dampih lai hileh hih thute ama kiangah ko leng
lungdam mah si in teh ka cici bek hi.
Comments